Ανακαλύπτοντας τις δικές μας προκαταλήψεις

Οι πιο πολλοί από μας συχνά σχολιάζουν τις προκαταλήψεις των άλλων, αλλά σπάνια έχουμε συνείδηση των δικών μας, γιατί συνήθως τις θεωρούμε φυσικές γνώμες. Όταν είμαστε ενοχλημένοι ή ενθουσιώδεις, όταν αντιδρούμε σε ορισμένες καταστάσεις με οργή, περιφρόνηση, ντροπή, περηφάνεια ή αγάπη έχουμε την πεποίθηση ότι τέτοιες καταστάσεις θα προκαλούσαν ανάλογα συναισθήματα σε οποιοδήποτε κανονικό άτομο. Ένας τρόπος να ανακαλύψουμε τις δικές μας προκαταλήψεις είναι να κάνουμε ένα κατάλογο εκείνων που ξέρουμε ότι έχουν οι άλλοι. Μια μικρή αυτοεξέταση θα μας διαβεβαιώσει ότι πολλές δικές μας τοποθετήσεις και αντιδράσεις βασίζονται σε παρόμοιες προκαταλήψεις...

Το άτομο ως αυτοαξία, αποσπάται από την κοινωνία και την συντροφικότητα

Τρίτος αρνητικός παράγοντας στην πορεία του δυτικού Χριστιανισμού ήταν ο τρόπος ασκήσεως της εξουσίας. Στην Δύση η εκκλησιαστική ηγεσία είχε έντονη στάση σφετερισμού της πολιτικής εξουσίας. Σε αυτό συντελούσε και το κενό της πολιτικής εξουσίας, που είχε δημιουργηθεί με την μεταφορά της πρωτεύουσας της αυτοκρατορίας από την Ρώμη στην Κωνσταντινούπολη...

Τα εθνικιστικά – σωβινιστικά κίνητρα στην επικράτηση του δαρβινισμού

Τα εθνικιστικά – σωβινιστικά κίνητρα, όταν πρόκειται για αγγλοσάξωνες. Κανείς σήμερα δεν μπορεί να αμφισβητήσει στα σοβαρά ότι η επικράτηση του δαρβινισμού υποβοηθήθηκε από την ισχύ της βρεττανικής αυτοκρατορίας, της οποίας την επεκτατική πολιτική δικαίωνε κατά τρόπο «επιστημονικό». Και ασφαλώς θα κατέρρεε μαζί της αν τη σκυτάλη δεν παραλάμβανε η κυριαρχούμενη από αγγλοσάξωνες νέα μεγάλη δύναμη, οι Η.Π.Α.

Ο εξομολόγος ποιμένας ή ο ψυχοθεραπευτής πρέπει να βρίσκει τα αληθινά γεγονότα πίσω από την «κρυμμένη έννοια»

Είναι απαραίτητο ο ποιμένας ή ο ψυχοθεραπευτής να συνηθίσει να ακούει τόσο εκείνο που λέει όσο και εκείνο που εννοεί ο συνομιλητής του. Το μικρό αγόρι που λέει πως δεν του αρέσει το ποδόσφαιρο, πολύ πιθανόν να κάνει σαν την αλεπού «κρεμαστάρια» όσα δε φθάνει, αφού δεν έχει φίλους και είναι ανίκανο να ταιριάξει με τα αγόρια της ηλικίας του...

Ο φόβος και το άγχος απέναντι στην ψυχανάλυση

Δεν είναι τυχαίο ότι δυσανεξία προς την ψυχανάλυση εμφάνισαν εκείνοι οι κοινωνικοπολιτικοί χώροι οι οποίοι είχαν πρόβλημα και με το Πραγματικό. Το σύμπτωμα θέλει να πει κάτι για την αλήθεια του υποκειμένου και γι’ αυτό γεννά συχνά άγχος. Από τη στιγμή που το σύμπτωμα κατοικεί στο Πραγματικό, έπρεπε κάτι να γίνει με αυτό. Ιστορικά, δύο υπήρξαν μέχρι τώρα οι τρόποι να αντιμετωπισθεί το άγχος που προκαλεί...

Ένας παλιός και ένας σύγχρονος μύθος για την θεωρία της εξέλιξης

Πριν κλείσουμε το κεφάλαιο περί νέο – Δαρβινισμού, ας θυμηθούμε μια λησμονημένη σήμερα αντίληψη του Δαρβίνου, που αναφέρεται στο βιβλίο του «Η καταγωγή του ανθρώπου». Διερωτάται εκεί γιατί το σώμα του ανθρώπου είναι γυμνό από τρίχωμα και απαντά:

ΟΙ ΣΥΓΧΡΟΝΟΙ ΠΟΙΗΤΕΣ, ΩΣ ΝΕΟΙ ΠΡΟΦΗΤΕΣ

Οι σύγχρονοι ποιητές, ως εταίροι ψαλμωδοί, ως νέοι προφήτες, ως σύγχρονοι άνθρωποι ξεφλουδίζουν με τις λέξεις τους τ’ αλλεπάλληλα περιττά στρώματα των δυσλειτουργιών (συναισθηματικών, ψυχικών, κοινωνικών) φανερώνοντας τον πυρήνα του προβλήματος που δεν είναι άλλος από τη μοναξιά. Οξύμωρο σχήμα η αίσθηση μοναχικότητας σε πολυπληθείς συντροφιές, κι όμως αναμφισβήτητη διαπίστωση των καιρών μας...

ΑΝΘΡΩΠΟΣ: ΖΩΟ ΘΕΟΥΜΕΝΟ

Ο πρώτος που επιχείρησε μια συστηματική ταξινόμηση των ζώντων οργανισμών υπήρξε ο Λινναίος. Σ’ αυτήν δεν παρέλειψε να περιλάβει και τον άνθρωπο, τον οποίο κατέταξε όχι σε χωριστό βασίλειο αλλά στο βασίλειο των ζώων. Τον περιέγραψε μάλιστα με τη μεγαλύτερη ως τότε ακρίβεια, το 1735, στην πρώτη έκδοση του θεμελιακού έργου του «Το σύστημα της φύσης» (Systema Naturae). Ο άνθρωπος τοποθετείται ανάμεσα στα θηλαστικά, στην τάξη των πρωτευόντων, δίπλα στον πίθηκο και την νυχτερίδα. Ο Λινναίος έγραφε: «Δεν μπορώ να ανακαλύψω τη διαφορά ανάμεσα στον άνθρωπο και τον ουρακουτάγκο, μολονότι έστρεψα την προσοχή μου σ’ αυτό το σημείο. Εντόπισα μόνο μερικά αβέβαια χαρακτηριστικά.»...

ΔΕΝ ΜΠΟΡΟΥΜΕ ΝΑ ΑΠΑΙΤΟΥΜΕ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΑΛΛΟΥΣ, ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΕΜΕΙΣ ΑΡΝΟΥΜΕΘΑ ΣΤΟΥΣ ΑΛΛΟΥΣ

Ο άλλος άνθρωπος μπορεί βέβαια να μας ταλαιπωρήσει όταν είναι εγκλωβισμένος στο εγώ του, όπως συνέβαινε με όλους εκείνους που φρόντιζαν επί τριάντα οκτώ χρόνια να οικειοποιούνται τις θεραπευτικές ιδιότητες της κολυμβήθρας και αδιαφορούσαν για τον παραλυτικό, που κι αυτός περίμενε εκεί όλον αυτό τον καιρό για να θεραπευθεί. Όλοι αυτοί ούτε τον πρόσεξαν, ούτε τον συνάντησαν τον παραλυτικό...