ΤΟ ΜΥΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΓΑΜΟΥ ΩΣ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ ΤΗΣ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑΣ ΤΟΥ ΓΑΜΠΡΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΝΥΦΗΣ

Έχει αποφασιστική σημασία να δουν τα δυο παιδιά που παντρεύονται τον συμβολισμό του μυστηρίου και να τον ερμηνεύσουν εσχατολογικά. Η εκκλησιαστική λαμπρότητα, καθώς και τα νυφικά, τα καινούργια σπίτια και τα καινούργια έπιπλα δεν συμβολίζουν μόνο μια ευτυχία ενθαδική. Παραπέμπουν στην εσχατολογική δόξα του ανθρώπου που θα έλθει στα έσχατα ως γεγονός χριστολογικό και αναστάσιμο. Αν μείνουν στην ενθαδική ευτυχία, κινδυνεύουν να περάσουν την κρίση της ουτοπίας. Αν προσβλέπουν στα έσχατα, θα μπορούν να δουν τον σύζυγο όχι όπως παρουσιάζεται στην πτώση του, αλλά πιστεύουμε πως θα αποκαλυφθεί στην εσχατολογική του δόξα.

Μπορούμε λοιπόν να υποθέσουμε πως η κρίση του γάμου είναι αποτέλεσμα της ενθαδικότητας, ενώ η δυνατότητα για υπέρβασή της βρίσκεται στην πορεία προς τα έσχατα διά μέσου της ασκήσεως που μας μαθαίνει η Εκκλησία. Αυτό βέβαια δεν είναι ατομικό κατόρθωμα, αλλά αποτελεί πορεία μαζί με τον άλλον και, θα λέγαμε, μέσα από τον άλλον. Μέσα από την αποδοχή του άλλου. Ο άλλος είναι η οντολογική βάση του θέματος. Ο άλλος, έστω και αν είναι διαφορετικός από μένα. Ο άλλος, προς τον οποίο μαθαίνω να υποχωρώ. Μαθαίνω να δέχομαι και – γιατί όχι – να αγαπώ και τα αρνητικά του στοιχεία, όχι μόνο τα θετικά του που με συμφέρουν. Ο άλλος, για χάρη του οποίου μπορεί και να χρειασθεί να σταυρωθώ, γιατί η αγάπη η εσχατολογική (και όχι μόνο η ερωτική, συμφεροντολογική) δεν έχει όρια και τέλος. Αλλά μπορεί και να μη χρειάζεται να σταυρωθώ με τον δήθεν ηρωικό τρόπο που έχουν τα μεγάλα λόγια. Απλώς, μπορεί να χρειάζεται να περιορίσω το μεγάλο μου εκτόπισμα που εμποδίζει τον άλλον να αναπτυχθεί όπως θα ήθελε. Μπορεί απλώς να χρειάζεται να τον ακούω, να του αφήνω περιθώρια πρωτοβουλίας, εκεί που ο εγωισμός μου ζητούσε να επιβάλλομαι εγώ και η γνώμη μου σε όλα. Το σημαντικό όμως είναι πως το μυστήριο δεν εξαρτά την επιτυχία του γάμου από την ομορφιά ή τις ασκήσεις ή τις αρετές των συζύγων. Το μυστήριο καλεί σε υπομονή κατά την εδώ ζωή και σε προσμονή της ερχόμενης αιώνιας ζωής. Το μυστήριο επίσης μας συνδέει με τους αγίους («ως ευλόγησας τον Αβραάμ, τον Ισαάκ κ.λπ.»), γιατί οι άγιοι είναι μια εγγύηση για τα έσχατα, διότι με τη βοήθεια του Θεού έζησαν από εδώ τα χαρίσματα του Παραδείσου.

Η κρίση του γάμου λοιπόν θα είναι πάντοτε παρούσα τραγική πραγματικότητα κάθε φορά που οι σύζυγοι θα βιώνουν την κοινή τους ζωή ενδοϊστορικά και μόνο. Αντίθετα, όσο θα λαμβάνουν υπόψη την ανεπάρκειά τους για αγάπη αληθινή, όσο θα ζουν το μυστήριο του γάμου τους ως αναγνώριση της ανεπάρκειά τους, ως αφορμή επίκλησης της θείας βοήθειας, τόσο θα προγεύονται το παραδεισιακό δώρο της αγάπης που θα φωτίζει και θα δροσίζει τα αδιέξοδα και τις μιζέριες τους με μια ψυχική ενέργεια κι ευλογία που δεν θα ξέρουν από πού τους προέκυψε.

ΤΟ ΠΑΡΟΝ ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΕΙΝΑΙ ΑΠΟ ΤΟ ΑΡΘΡΟ ΤΟΥ π. ΣΤΑΜΑΤΗ ΣΚΛΗΡΗ «Η ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ ΤΟΥ ΜΥΣΤΗΡΙΟΥ ΤΟΥ ΓΑΜΟΥ ΠΡΟΣ ΤΑ ΕΣΧΑΤΑ», ΑΠΟ ΤΟ ΣΥΛΛΟΓΙΚΟ ΤΟΜΟ «ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΣΕ ΚΡΙΣΗ», ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΑΚΡΙΤΑΣ, 2009

π. ΣΤΑΜΑΤΗΣ ΣΚΛΗΡΗΣ

Ο πατήρ Σταμάτης Σκλήρης γεννήθηκε στον Πειραιά το 1946. Σπούδασε Ιατρική (1971) και Θεολογία (1976) στο Πανεπιστήμιο Αθηνών.

Παρακολούθησε μαθήματα τέχνης και Ιστορίας της Τέχνης στο Παρίσι και στο Βελιγράδι. Έχει μελετήσει την τοιχογραφία της εποχής των Παλαιολόγων στα βυζαντινά μνημεία του 14ου αιώνα.

Έχει δημοσιεύσει μελέτες θεωρίας και κριτικής της τέχνης σε διάφορα καλλιτεχνικά και θεολογικά περιοδικά.

Το 1979 χειροτονήθηκε ιερέας και από τότε υπηρετεί ως εφημέριος στην ενορία Κοιμήσεως Θεοτόκου Βούλας, στην Αθήνα.

Το 1986 οργάνωσε Εργαστήριο Βυζαντινής Αγιογραφίας στο Ίδρυμα Γουλανδρή – Χορν. Δίνει διαλέξεις πάνω σε θέματα θεολογίας και αισθητικής της βυζαντινής εικόνας.

Έχει λάβει μέρος σε διάφορες ομαδικές και ατομικές εκθέσεις (Γκαλερί «Ζυγός, 1991 και 1994, στην Αθήνα, Salon d’ Automne», 1992 και 1993, «Salon des artistes francais», 1993 στο Παρίσι).

Ως ζωγράφος έχει δημιουργήσει προσωπικό ύφος, το οποίο προέρχεται από σύνθεση της παραδοσιακής με τη σύγχρονη τέχνη.

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΑΡΘΡΟΥ: ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΚΑΡΑΣΑΝΤΕΣ