Ο ΑΙΜΑΤΟΒΑΜΜΕΝΟΣ ΘΕΟΣ ΤΩΝ ΠΡΟΣΕΥΧΩΝ

Προσευχές στο Δέλτα, προσευχές στα Υψίπεδα, προσευχές στα καταφύγια τών πεζοναυτών στο «μέτωπο», και για κάθε προσευχή υπήρχε μια αντί – προσευχή, ήταν δύσκολο να καταλάβεις ποιος είχε πλεονέκτημα. Στο Νταλάτ η μητέρα τού αυτοκράτορα σκόρπιζε ρύζι στα μαλλιά της έτσι που τα πουλιά να πετούν γύρω της  και να τρώνε όσο αυτή έλεγε τις πρωινές της προσευχές. Σε καλυμμένα με ξύλο, κλιματιζόμενα παρεκκλήσια στη Σαϊγκόν, ιερείς του ΔΣΒΒ θα πέταγαν κι από καμιά για να γλυκάνουν το μυώδη Ιησού, ευλογώντας αποθήκες πυρομαχικών και κανόνια και λέσχες αξιωματικών...

Οι πιο καλο – οπλισμένες περίπολοι τής ιστορίας πήγαιναν μετά την υπηρεσία τους να δώσουν τσιγάρα στους ανθρώπους που οι ιερείς τους θα αυτοπυρπολούνταν και θα γίνονταν στάχτη στις γωνιές του δρόμου. Βαθιά στις κοιλάδες μπορούσες ν’ ακούσεις μικρές Βουδιστικές καμπάνες να χτυπούν για ειρήνη, χόα μπιέν˙ μύριζες λιβάνι στη μέση τού πιο πολυσύχναστου δρόμου˙ έβλεπες ομάδες ΝΒΝ (Νοτιοβιετναμέζων) με τις οικογένειές τους να περιμένουν λεωφορεία μαζεμένοι γύρω από κορδέλες προσευχών που καίγονταν.

Λειτουργίες ακούγονταν από το ραδιόφωνο τών Ενόπλων Δυνάμεων κάθε δύο – τρεις ώρες, και κάποτε άκουσα ένα στρατιωτικό ιερέα της 9^ης Μεραρχίας ν’ αρχίζει έτσι, «Ω Θεέ μου, βοήθα μας να μάθουμε να ζούμε μαζί ΣΟΥ με πιο δυναμικό τρόπο σ’ αυτούς τους καιρούς τής απώλειας, να Σε υπηρετούμε όσο πιο καλά μπορούμε στον αγώνα ενάντια στους εχθρούς ΣΟΥ …» Ιερός πόλεμος, Τζιχάντ, ένας ματωβαμμένος θεός που θα κοιτούσε αδιάφορος το αίμα δέκα γενιών, αν τόσο χρειαζόταν να γυρίσει ο τροχός.

Και να γυρίσει. Την ώρα που ακόμα γίνονταν οι τελευταίες μάχες κι έπεφταν τα τελευταία πτώματα, η Διοίκηση πρόσθεσε το Ντακ Το στον κατάλογο των νικών μας, μια αντανακλαστική κίνηση που υποστηρίχτηκε απ’ το σώμα Τύπου τής Σαϊγκόν αλλά ούτε για ένα λεπτό απ’ τους δημοσιογράφους που ήταν εκεί, που το είδαν από μερικά μέτρα ή ίντσες μακριά, κι αυτή η τελευταία «προδοσία» τών δημοσιογράφων πρόσθεσε κι άλλη πικρία σε μια ήδη σάπια κατάσταση, αφήνοντας το στρατηγό διοικητή της 4^ης ν’ αναρωτιέται μεγαλόφωνα μπροστά μου αν όλοι οι Αμερικανοί ήμασταν μαζί ή όχι σ’ αυτόν τον πόλεμο. Είπα πως νόμιζα πως ήμασταν. Σίγουρα ήμασταν.

«…Ουάου, τρελαίνομαι στις ταινίες όταν λένε, “Εντάξει Τζιμ που θέλεις να τη φας;”».

«Εντάξει! Εντάξει! Ναι, όμορφα, δεν τη θέλω καθόλου! Αα, σκατά … που τη θέλεις;».

Μυθική στιγμή. Φρούριο Απάτσι, όπου ο Χένρι Φόντα στο ρόλο τού καινούργιου συνταγματάρχη λέει στον Τζων Γουέην, τον παλιό, «Είδαμε μερικούς Απάτσι καθώς πλησιάζαμε το Φρούριο», κι ο Τζων Γουέην λέει, «Αν τους είδατε εσείς τότε δεν ήταν Απάτσι». Αλλά αυτός ο συνταγματάρχης είναι μονομανής, γενναίος σαν μανιακός, όχι πολύ έξυπνος, ένας αριστούχος τού Γουέστ Λόιντ, πληγωμένος στην καριέρα και την περηφάνια του, που τον έστειλαν σε κάποια ξεχασμένη γωνιά τής Αριζόνας με μια μοναδική παρηγοριά: είναι επαγγελματίας κι αυτός εδώ είναι πόλεμος, ο μόνος πόλεμος που έχουμε. Έτσι δίνει στον Τζων Γουέην πληροφορίες και διαταγές κι αυτός κι η μισή απ’ τη μονάδα του σκοτώνονται. Μάλλον πολεμική ταινία παρά Γουέστερν, ένα πρότυπο, το Βιετνάμ, δεν είναι ταινία, ούτε καρτούν όπου οι ήρωες λιώνουν και παθαίνουν ηλεκτροπληξία και πέφτουν από τεράστιο ύψος, γίνονται πίτα και μαυρίζουν και σπάνε σαν πιάτα, και μετά ξανασηκώνονται ολόκληροι και πίσω στο παιχνίδι, «Κανένας δεν πεθαίνει», όπως είπε κάποιος άλλος σε κάποια άλλη πολεμική ταινία.           

ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΟΥ ΜΑΪΚΛ ΧΕΡ «ΚΟΥΡΕΛΙΑ», ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΘΕΩΡΙΑ, ΑΘΗΝΑ 1984

ΜΑΪΚΛ ΧΕΡ

Γεννήθηκε στις 13 Απριλίου 1940 στις Συρακούσες τής Νέας Υόρκης. Είναι Αμερικανός συγγραφέας και πρώην πολεμικός ανταποκριτής, που έγινε γνωστός ως ο συγγραφέας τού «Αποστολές», το οποίο περιέχει απομνημονεύματα τον καιρό που ήταν ανταποκριτής για το περιοδικό Esquire (1967 – 1974), την περίοδο του πολέμου του Βιετνάμ. Το βιβλίο του θεωρείται από τους κριτικούς ως το «καλύτερο βιβλίο που έχει γραφτεί για τον πόλεμο στο Βιετνάμ.»