«Μη φοράτε
κόκκινα ρούχα, γιατί το κόκκινο είναι το χρώμα του σατανά».
«Εσύ
γιατί είσαι τόσο χοντρός;»
«Πως
είσαι έτσι εσύ ρε κακομοίρα;»
«Στην
αρχαία Αθήνα ψηφίζαν και οι γυναίκες».
«Πιλατεύω
σημαίνει τα κάνω πιλάφι».
Μπαρούφες
στα σχολεία. Ή χοντράδες, λόγων και έργων, των παιδαγωγών – καθηγητών προς τους
μαθητές τους. Ζητήσαμε από δεκάδες μαθητές και μαθήτριες διαφορετικών τάξεων
του Γυμνασίου και του Λυκείου κι από διαφορετικά σχολεία, να θυμηθούν γνωστικά
ή παιδαγωγικά ατοπήματα των δασκάλων τους. Δειγματοληπτική κι ενδεικτική η
παράθεση, τα παραδείγματα αφθονούν στην ελληνική εκπαίδευση...
Στόχος μας
δεν είναι, βέβαια, να κατακεραυνώσουμε τους καθηγητές, ούτε να οξύνουμε τις
σχέσεις τους με τους μαθητές. Το αντίθετο, η διόρθωση των λαθών.
Εξάλλου στα
περισσότερα σχολεία ένας ή δύο καθηγητές είναι αυτοί, που συγκεντρώνουν τη
δυσφορία ή καμιά φορά και τα γέλια των μαθητών. Μα κι αυτοί οι καθηγητές δεν
φταίνε. Ένας από τους κορυφαίους παιδαγωγούς της χώρας, ο καθηγητής
πανεπιστημίου Χρήστος Φράγκος είχε δηλώσει παλιότερα: «Οι δάσκαλοι μαθαίνουν να
διδάσκουν στις πλάτες των μαθητών». Και λογικό είναι να συμβαίνει αυτό, αφού η
παιδαγωγική, θεωρητική και πρακτική άσκηση των Ελλήνων καθηγητών είναι
ουσιαστικά ανύπαρκτη.
Γι’ αυτό, ας
μη θεωρηθεί το ρεπορτάζ αυτό «αντικαθηγητικό». Μιαν αθέατη αλλά πολύ καθημερινή
και ζωντανή πλευρά της εκπαίδευσης θέλει να θίξει, αυτή που δεν περιλαμβάνεται
στις χειμαζόμενες αίθουσες ή στα ανύπαρκτα εργαστήρια.
Μια πίεση
θέλει να ασκήσει, να γίνει γρήγορα πράξη αυτό που η ίδια Πολιτεία και οι
καθηγητές έχουν παραδεχτεί, την ανάγκη δηλαδή παιδαγωγικής επιμόρφωσης των
τελευταίων.
Όλες οι
μαρτυρίες που παρουσιάζουμε είναι αυθεντικές και συγκεκριμένες. Εύλογη είναι η
ανωνυμία που κρατάμε για μαθητές και καθηγητές.
Πρόκειται
για πράξεις ή λόγια καθηγητών που μειώνουν την προσωπικότητα του μαθητή. Είναι
ίσως το σοβαρότερο λάθος που γίνεται, γιατί τραυματίζει αδικαιολόγητα τα παιδιά
και τα κάνει να αισθάνονται μειονεκτικά. Και δυστυχώς αυτής της κατηγορίας τα
λάθη είναι αυτά που αφθονούν περισσότερο. Ίσως και γιατί η ίδια η κοινωνία μας,
άρα και η εκπαίδευση που παρέχει, δεν έχει ακόμα αποδεχθεί τη διαφορετικότητα
και το δικαίωμα σε αυτήν. Έχουμε και λέμε, λοιπόν, λόγια καθηγητών:
«Πως
είσαι έτσι εσύ ρε κακομοίρα;»
«Καλώς
το γεράκι» (μύτης ένεκα).
«Σαν
αγόρι είναι» (μιλώντας για κορίτσι μπροστά σε άλλους μαθητές).
«Πως
είσαι έτσι; Και οι γονείς σου το ίδιο είναι;» (απευθυνόμενοι προς ιδιαίτερα
μεγαλόσωμη μαθήτρια).
«Κοιτάξτε
έναν αδύνατο» (σχόλιο για ένα πολύ χοντρό αγόρι).
«Τόσα
αγόρια στο σχολείο. Κανένα δεν σε ψήφισε;» (προς μαθήτρια υποψήφια του
δεκαπενταμελούς συμβουλίου μαθητών).
«Μερικοί
και μερικές είστε ηλίθιοι. Σας αρέσει να το ακούτε;»
«Ας
μιλήσουμε σοβαρά. Ας ξεχάσουμε μερικούς και μερικές. Μου είναι αδιάφοροι».
«Διατελώ
υπό το κράτος φοβερής αηδίας. Τέτοιο βούρκο δεν έχω ξαναδεί» (προς μαθητή που
συνέχιζε να τρώει, ενώ είχε τελειώσει το διάλειμμα).
«Καλά,
αυτόν τον καραγκιόζη θα ψηφίσετε; Αυτός είναι γελοίος» (λεχθέν για μαθητή
υποψήφια δεκαπενταμελούς).
Το τελευταίο
φαινόμενο, οι κρίσεις δηλαδή των καθηγητών στις μαθητικές εκλογές, είναι
ιδιαίτερα συχνό.
Αυταρχισμός ή
«αποφασίζομεν και διατάσσομεν»
Πρόκειται
για επίδειξη καθηγητικού αυταρχισμού, που άλλοτε παίρνει τη μορφή της απειλής,
άλλοτε της ύβρεως και άλλοτε δυστυχώς, της διδαχής του χαφιεδισμού:
«Μη
μιλάς, γιατί θα το πω στους συναδέλφους μου».
«Να
ξέρετε πως ό,τι και να κάνετε, δεν πρόκειται να έχετε κανένα έλεος από εμένα».
«Σας
έχω κόψει μια μονάδα στον καθένα επειδή παίξατε ποδόσφαιρο. Η βαθμολογία είναι
ο μόνος τρόπος να πειθαρχήσετε, γιατί αυτή σας τσούζει».
«Τώρα
που μεγαλώσατε, κοιτάξτε να μην μαλακιζόσαστε».
«Άει
στο διάολο». «Γαϊδούρια». «Κωλόπαιδα». «Βρωμοθήλυκο» κ.λ.π. κ.λ.π.
«Για
να μπορέσω να σε πείσω πρέπει να με υπακούσεις».
«Γνώμη
μου είναι, σωστή είναι κι εγώ διατάζω».
Τα χρώματα του διαβόλου
Πρόκειται
για κρίσεις κι επικρίσεις αισθητικού ή και πολιτιστικού χαρακτήρα. Επίσης, μια
κατηγορία που αφθονεί. Πολλοί καθηγητές όπως και γονείς, αρνούνται να
παραδεχθούν πως τα γούστα και οι συνήθειες αλλάζουν. Και πως αυτό που θεωρούν
σήμερα τα παιδιά ως παράλογο, δεν μπορεί να συμπίπτει με αυτό που θεωρούσαν οι
σημερινοί μεγάλοι ως παράλογο, όταν ήταν παιδιά. Ξεχάσαμε, φαίνεται, πως το
ταγκό, όταν πρωτοεμφανίστηκε, θεωρήθηκε άσεμνος χορός. Τα χαστούκια ή τις
αποβολές για επιστροφή μετά τις δέκα το βράδυ. Τις αποβολές για τρεις πόντους
μαλλί, τις φούστες μέχρι τον αστράγαλο ή και τα πηλήκια των αγοριών. Εκτός κι
αν εκδικούμαστε τα παιδιά για όσα οι ίδιοι τραβήξαμε όταν ήμασταν στη θέση
τους. Ιδού λοιπόν:
«Μη
φοράτε κόκκινα ρούχα, γιατί το κόκκινο είναι το χρώμα του σατανά».
«Σοβαρή
μουσική είναι μόνον η κλασσική μουσική».
«Εσείς
μόνο τους Μπιτλς έχετε είδωλά σας».
«Με
τέτοια μουσική που ακούτε κι έτσι που χορεύετε, σαν αφιονισμένα, λογικό είναι
να είναι έτσι η νεολαία μας».
«Τα
αγόρια απαγορεύεται να φοράνε βερμούδες και κοντά παντελόνια το καλοκαίρι,
γιατί φαίνονται οι τρίχες τους».
Γενικότερα
οι παρατηρήσεις για μακριά μαλλιά, πάρα πολύ κοντά μαλλιά, μαλλιά με ουρίτσα,
κοντές φούστες για τα κορίτσια και βερμούδες για τα αγόρια, είναι πάρα πολύ
συχνές σε όλα τα σχολεία. Ορισμένες μάλιστα φορές αποτελούν και αιτία αποβολών.
Γνωστικά λάθη και γκάφες
Αφήσαμε
τελευταία την κατηγορία εκείνη των λαθών που αφορούν τον τομέα της γνώσης, αλλά
και λάθη, καμιά φορά κι ανθρώπινα, που οφείλονται σε γκάφες ή γλωσσικά σαρδάμ.
Κρατήσαμε ορισμένα από τα τελευταία ως εύθυμη νότα του ρεπορτάζ. Αξίζει να
σημειωθεί, πως ορισμένα από τα λάθη που κάνουν οι καθηγητές στην παροχή των
γνώσεων, οφείλονται στο φόβο τους ορισμένες φορές, να παραδεχτούν ότι κάτι δεν
το γνωρίζουν.
«Σας
το έχω διευκρινίσει ήδη. Οι ασκήσεις που θα μπουν θα είναι ή αυτές ή άλλες».
«Κύριε
τι σημαίνει πιλατεύω;» Απάντηση καθηγητή: «Τα κάνω πιλάφι».
«Αυτό
εδώ είναι ένας ανεμιστήρας που ανακατεύει το νερό» (περιγράφοντας μια προπέλα).
«Εξανέκαθεν».
«Από ανέκαθεν».
«Δημιουργείται
μια πλειάδα ερωτημάτων κατά τρόπον υδροκεφαλικό».
«Σκεφτείτε
τι απαίσιος και βρωμερός και τρισάθλιος. Σκεφτείτε τι λεπρός ήταν ο εξόριστος».
«Έχουμε
δύο διαφορετικούς σπόγγους. Έναν ερυθρό και έναν κόκκινο».
«Να
έρθει ένα ζευγάρι από έξι παιδιά να κουβαλήσει τα θρανία».
«Να
εξετάσετε ένα θέμα σφαιρικά, από όλες τις γωνίες»
«Στην αρχαία Αθήνα ψηφίζαν και οι γυναίκες».
«Ο
αριθμός που υπάρχει πάνω από αυτή την ένωση χαρακτηρίζει ένα από τα στοιχεία
της». (μαθητής που υπέδειξε ότι ο αριθμός αφορούσε απλά και μόνον υποσημείωση
στο τέλος της σελίδας).
«Ο
Μέγας Αλέξανδρος δεν έκανε την εκστρατεία στις Ινδίες για κατακτητικούς
σκοπούς. Στόχος του ήταν να εκπολιτίσει την ανθρωπότητα».
«Ενδιαφέρομαι
για ο,τιδήποτε έχει σχέση με την άσκηση των δακτύλων».
«Τώρα
χωρίζουμε, αλλά θα ιδωθούμε όλοι στη βασιλεία των Ουρανών» (από αποχαιρετισμό
καθηγητή στο τέλος της σχολικής χρονιάς).
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου