Νίκος Ζαχαριάδης Γενικός
Γραμματέας του ΚΚΕ, 1934 – 1956
Στα 1926 ο
Νίκος Ζαχαριάδης είχε κιόλας δυο χρόνια στην Ελλάδα. Ο γυρισμός του απ’ τη
Σοβιετική Ένωση είχε γίνει χωρίς κανένα απρόοπτο – καμιά παγίδα δεν τους
περίμενε στην ακτή. Τελικά η Λουντμίλλα Μυλόβα δεν ήταν χαφιές!
Πήρε πόστο
απ’ την πρώτη κιόλας χρονιά. Τον χειμώνα του 1924 ανέλαβε γραμματέας της
Κομμουνιστικής Νεολαίας Θεσσαλονίκης. Στην αρχή του άρεσε αυτή η επαφή με τα
νιάτα που διψούσαν για μαρξιστική σοφία. Ήταν κάτι που του θύμιζε τον καιρό που
έκανε τον καθοδηγητή στους χαμάληδες της Πόλης …
Η νεολαία
ήταν βέβαια ένα άλλο ζυμάρι. Έρχονταν και μερικοί εργάτες, αλλά οι πιο πολλοί
ήταν φοιτητές και μαθητές – αγόρια και κορίτσια. Εδώ κρυβόταν το αγκάθι. «Έβλεπα πως άμα ξεχνιόμουνα και κοίταζα
αφηρημένος μια κοπέλα, εκείνη κοκκίνιζε». Στα 1924 όλες οι μαθήτριες της
Κομμουνιστικής Νεολαίας Θεσσαλονίκης ήταν βαθιά ερωτοχτυπημένες με τον
καθοδηγητή τους. Μπορούσε να ’χει όποια ήθελε.
Δεν ήθελε
καμιά. Αυτή ήταν πάντα μια κρυφή δύναμη του Νίκου Ζαχαριάδη. Μπορούσε να
ελέγχει, απ’ τα είκοσι τρία του χρόνια, το κορμί του. Κι η νύχτα με τη
Λουντμίλλα Μυλόβα; «Ήταν μια κομματική νύχτα», θα ’λεγε αργότερα στη δεύτερη
γυναίκα του, συνοψίζοντας σε τέσσερις λέξεις το νυχτερινό όργιο της ΚΟΥΤΒ. Η
Λουντμίλλα μπορεί να ’χε ένα ενδιαφέρον κορμί, αλλά αυτό περνούσε σε δεύτερη μοίρα για τον παθιασμένο κομμουνιστή – κυρίως ήταν μια λοχαγός του Σοβιετικού
Στρατού. «Μου έδωσε μια εντολή και την υπάκουσα».
Τώρα όμως
είχε απέναντί του παιδιά. Το Κόμμα του είχε εμπιστευτεί τα νιάτα του – ο
Ζαχαριάδης ήξερε πως ακόμα και το πιο ασήμαντο λάθος μπορούσε να το πληρώσει
ακριβά.
Έκανε ό,τι
μπορούσε για να τ’ αποφύγει. Όταν μιλούσε με αγόρια, ήταν γελαστός και οικείος,
σαν να μιλούσε με παλιόφιλους απ’ την αλητεία της Πόλης. Όταν όμως απευθυνόταν
σε μαθήτρια, δεν την κοίταζε ποτέ στο πρόσωπο. Δεν ήθελε πονηρά
αναψοκοκκινίσματα και πονηρά γελάκια στην Καθοδήγηση.
Ούτε κι αυτό
βέβαια τον βοήθησε ιδιαίτερα. Μια μέρα τον επισκέφθηκε ο πατέρας μιας μαθήτριάς
του – ένας μεσόκοπος λιμενεργάτης που ήταν κι αυτός μέλος του Κόμματος.
«Σύντροφε Ζαχαριάδη, μπορώ να σου πω;»
«Μπορείς;»
Ο εργάτης τον
πλησίασε διστακτικά.
«Συγχώρα με αν σε φορτώνω με τα
σεκλέτια μου», είπε. «Δεν ήξερα όμως σε ποιον να μιλήσω»
«Μίλα».
«Η κόρη μου η Ερατώ είναι στην ομάδα
σου – δεν είναι έτσι;»
Ο Ζαχαριάδης
έγνεψε «ναι» περιμένοντας τη συνέχεια.
«Κλαίει κάθε βράδυ – καμιά φορά μέχρι
το πρωί».
«Είναι άρρωστη;»
«Σ’ αγαπάει, σύντροφε».
Ο
λιμενεργάτης ακούμπησε δειλά στο τραπέζι του μια φωτογραφία:
«Αυτή τη βρήκα μέσα στο συρτάρι με τα
εσώρουχά της».
Ήταν βέβαια
μια δική του φωτογραφία, που η Ερατώ την είχε τραβήξει κρυφά με μια άθλια
«Κόντακ» της εποχής.
«Κάψ’ την», είπε ο Ζαχαριάδης.
«Θα την κάψω» είπε ο λιμενεργάτης.
«Αλλά πως θα κάψω αυτό που την τρώει
μέσα της; Τώρα τελευταία δεν ξέρει τι κάνει. Πάει σε γριές Τουρκάλες. Τους
ζητάει βότανα για να τα ρίξει στο τσάι σου και να σε κάνει να την αγαπήσεις».
Το βλέμμα του
πατέρα ήταν γεμάτο απόγνωση, σαν να μην τολμούσε να πει κι άλλα.
«Δεν ξέρω που μπορεί να φτάσει».
«Εντάξει».
Ο Ζαχαριάδης
κοίταζε τον Λευκό Πύργο απ’ το ανοιχτό παράθυρο.
«Θα της μιλήσω εγώ!»
Ο πατέρας
έφυγε αλαφροπατώντας κι ο Ζαχαριάδης απόμεινε βουλιαγμένος στις σκέψεις του.
Να της πω να
μην έρχεται στην Καθοδήγηση;
Ήξερε πως
δεν θα κατάφερνε τίποτε – το επόμενο βράδυ η Ερατώ θα τον περίμενε στα σκαλάκια
του σπιτιού του.
Να τη διαγράψω
απ’ το Κόμμα;
Ούτε και μ’
αυτό θα πετύχαινε τίποτε – όπως ήταν τα πράγματα, η Ερατώ δεν έδινε δεκάρα για
το Κόμμα. Θα ’βρισκε άλλους τρόπους να βρεθεί κοντά του. Επικίνδυνα αγκάθια
φύτρωναν στο Κόμμα.
Σκέφτηκε το
ζήτημα απ’ όλες τις μεριές, ύστερα τ’ αποφάσισε. Πήρε στο τηλέφωνο τη
Χωροφυλακή της Θεσσαλονίκης:
«Έχω πληροφορίες για μια επικίνδυνη
νεαρή κομμουνίστρια».
Έδωσε τ’
όνομα και τη διεύθυνση της Ερατώς:
«Αν ψάξετε στα χαρτιά της, θα βρείτε
την κομματική της ταυτότητα. Ίσως και παράνομες προκηρύξεις και άλλο υλικό. Τι
πράμα; Όχι, δεν χρειάζεται να ξέρετε τ’ όνομά μου. Ούτε να πείτε ότι σας
τηλεφώνησα».
Μόνο όταν
κατέβασε τ’ ακουστικό σκέφτηκε ότι είχε καταδώσει στη Χωροφυλακή ένα κορίτσι
δεκάξι χρόνων που είχε τ’ όνομα της μητέρας του.
Μάνα σε
πρόδωσα …
Ήξερε όμως ότι
θα μπορούσε να προδώσει και την ίδια του τη μάνα για να προστατέψει το Κόμμα.
Την άλλη
μέρα έπιασαν την Ερατώ και την έκλεισαν στο αναμορφωτήριο. Πέρασαν μερικές
μέρες κι έφτασαν καινούργια νέα στην Καθοδήγηση:
«Η Ερατώ έκοψε τις φλέβες της».
Ο Νίκος
Ζαχαριάδης άκουσε την είδηση αμίλητος κι όταν έμεινε μόνος, πήρε στο τηλέφωνο
το νοσοκομείο.
«Θα ζήσει η κοπέλα;» ρώτησε.
«Δεν ξέρουμε ακόμα», του απάντησε μια
νοσοκόμα. «Έχασε πολύ αίμα το φουκαριάρικο!»
Ο νεαρός καθοδηγητής
έμεινε κάμποση ώρα κρατώντας το κεφάλι με τα χέρια του. Ήταν νύχτα όταν έφυγε
απ’ το γραφείο. Καθώς πλησίαζε στο σπίτι του, είδε από μακριά μια σκιά να τον
περιμένει.
Ο πατέρας της
Ερατώς!
Ο Ζαχαριάδης
κοντοστάθηκε λίγο, ύστερα προχώρησε αποφασιστικά.
«Γιατί το ’κανες αυτό;»
Η φωνή του
γέρου ήταν σαν να ’βγαινε απ’ τα έγκατα της γης.
«Κινδύνευε το Κόμμα!» είπε ο
Ζαχαριάδης. «Είσαι κομμουνιστής και ξέρεις ότι μας έχουν στην μπούκα. Αν η Ερατώ
έκοβε τις φλέβες της στα γραφεία της Καθοδήγησης, οι εφημερίδες θα γράφανε τα
κέρατά τους».
Ο γέρος τον
πλησίασε κι άλλο – είχε τον θάνατο μες στα μάτια του.
«Έκανα το χρέος μου στο Κόμμα», είπε
ήσυχα ο νεαρός κομμουνιστής.
Ο πατέρας
της Ερατώς έχωσε αργά το χέρι του στην τσέπη.
Θα τραβήξει
μαχαίρι;
Ο γέρος
έβγαλε ένα μαντίλι και σκούπισε τα μάτια του:
«Έκανες έναν εχθρό μέχρι θανάτου – αυτό
έκανες!»
Χάθηκε μέσα
στο σκοτάδι.
ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΟΥ
ΦΡΕΝΤΥ ΓΕΡΜΑΝΟΥ «ΤΟ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ (Νίκος Ζαχαριάδης)», ΕΚΔΟΣΕΙΣ «ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗ», 2000,
ΔΕΚΑΤΗ ΤΡΙΤΗ ΕΚΔΟΣΗ
ΦΡΕΝΤΥ ΓΕΡΜΑΝΟΣ
Ο Φρέντυ Γερμανός ήταν Έλληνας δημοσιογράφος και συγγραφέας,
γνωστός για τις τηλεοπτικές παραγωγές του και τα ευθυμογραφήματά του.
Παιδιά: Ναταλία Γερμανού
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου