Ο ιδρυτής του Γερμανικού Εθνικισμού και της θεωρίας «της αρίας φυλής» ήταν ο Γάλλος Gobineau (Γκομπινώ)!

Ο ρατσισμός είναι περισσότερο μυθολογικός παρά επιστημονικός κι οι μαζικές κινητοποιήσεις εμπνέονται περισσότερο από τη μυθολογία και λιγότερο από την επιστήμη. Η εποχή μας, περήφανη για την επιστήμη και την τεχνική της, δεν επηρεάζεται από τους μύθους, γι’ αυτό επιστήμη και τεχνική έγιναν οι ίδιες μύθοι...

Ο γερμανικός εθνικισμός ήταν πάντοτε δεμένος με το ρατσισμό και μάλιστα στενότερα από όσο στους άλλους λαούς. Ο γαλλικός εθνικισμός από την πλευρά του αγνοεί ολότελα τα ένστικτα της ράτσας. Ακόμα κι η πεποίθηση για την καθαρότητα του αίματος και αυτός ο αντισημιτισμός δεν είναι καινούρια φαινόμενα στη Γερμανία. Είναι ένα πολύ παλιό κακό που πρόσβαλε το γερμανικό πνεύμα και φανερώνει ότι ο Χριστιανισμός δεν πέτυχε στην πραγματικότητα να μεταμορφώσει αρκετά τις βαθιές ρίζες του γερμανικού παγανισμού. Η γερμανική σκέψη του δέκατου ένατου αιώνα αφήνει να διαφαίνεται η ιμπεριαλιστική ιδέα, η συνείδηση μιας μεγάλης αποστολής, το αίσθημα μιας εθνικής αλαζονείας. Η γερμανική φιλοσοφία και επιστήμη είναι βαθιά διαποτισμένες από τις προηγούμενες ιδέες. Ο Fichte (Φίχτε) ήταν ένας από τους πρώτους κήρυκες του μαχητικού πανγερμανισμού. Ήταν όμως ταυτόχρονα ένας ανθρωπιστής κι ένας παθιασμένος θαυμαστής της Γαλλικής Επαναστάσεως.

Ο Fichte θεωρούσε τους Γερμανούς πάνω απ’ όλα ξεχωριστούς ανθρώπους και το γερμανικό πολιτισμό ως μονοπωλιακή ενσάρκωση του ανθρωπισμού. Ακόμα ο Fichte ήταν αντισημιτιστής και αρνιόταν να αναγνωρίσει στους Εβραίους τα δικαιώματα. Τη σκέψη του αυτή διατύπωσε σε άρθρο του για τη Γαλλική Επανάσταση που γράφτηκε στην πιο επαναστατική εποχή της ζωής του.

Η φιλοσοφία του Hegel (Χέγκελ) προσδιόρισε το ίδιο την αποκλειστική αποστολή του γερμανικού λαού. Θεωρούσε το πρωσικό κράτος ως ενσάρκωση του «Παγκόσμιου Πνεύματος». Τη συναισθηματική έκφραση αυτής της τάσεως συναντούμε στους περισσότερους ρομαντικούς. Ο Hitler (Χίτλερ), λόγου χάρη, εμπνεύστηκε από τον Wagner (Βάγκνερ), το έργο του οποίου είναι μια έκφραση του μαχητικού γερμανικού μεσσιανισμού. Ο Wagner ήταν ένας ρατσιστής, ένας γνήσιος αντισημιτιστής, ένας από τους δημιουργούς αυτής της ιδεολογίας.

Ο Nietzsche (Νίτσε) κατέχει μια ιδιαίτερη θέση. Ορισμένες από τις απόψεις του προσβλέπουν στη γερμανική ιμπεριαλιστική βούληση, στη λατρεία της αρρενωπότητας και της σκληρής δυνάμεως. Ανάλογα στοιχεία μπορούμε να ανακαλύψουμε και στο Marx (Μαρξ), στη στάση του λόγου χάρη απέναντι στη Ρωσία και το σλαβικό κόσμο. Κι αυτός ήταν διαποτισμένος από τον αντισημιτισμό. Ο During (Ντούρινγκ), ο υπερβολικός εκείνος αναρχικός, ήταν το ίδιο ένας φοβερός αντισημιτιστής. Θα μπορούσαμε ακόμα να αναφέρουμε το Langben (Λάνγκμπεν), συγγραφέα ενός βιβλίου για το Rembrandt (Ρέμπραντ), τον Chamberlain (Τσαμπερλέιν) και το Woltmann (Βόλτμαν).

Ορισμένοι διανοούμενοι προσπαθούν να διατυπώσουν μια ψευτοθεωρία για τη ράτσα και να ανακαλύψουν μια συστηματική διατύπωση του μύθου «των αρίων». Αλλά ο πραγματικός θεμελιωτής του ρατσισμού ήταν ο Γάλλος Gobineau (Γκομπινώ), ένας εκλεπτυσμένος διανοητής αριστοκρατικού τύπου, που φυσικά ήταν πολύ μακριά από το σκληρό αντισημιτισμό, όπως και από κάθε μορφή βαναυσότητας. Όμως έγινε ο δημιουργός του μύθου της φυλής «των αρίων» που προορίστηκε για τη μεγάλη αποστολή των Γερμανών, για τους οποίους παρόλα αυτά πίστευε ότι έπαψαν να είναι μια καθαρή φυλή. Για τον Gobineau η θεωρία της ανισότητας των φυλών χρησίμεψε πάνω απ’ όλα στη θεμελίωση της ιδέας του αριστοκρατισμού και τη δικαίωση του πολιτισμού και του ελιτισμού.

Σε αντίθεση με τους σύγχρονους Γερμανούς ρατσιστές ο Gobineau ήταν απαισιόδοξος και πίστευε στην αναπόφευκτη παρακμή των φυλών και των πολιτισμών. Στη Γαλλία οι ιδέες του δεν είχαν καμιά επιτυχία, αλλά οι καρποί τους φάνηκαν στη Γερμανία, όπου διαδόθηκαν ευρύτατα. Όσο για τον Chamberlain, που παρέλαβε την κληρονομιά του προηγουμένου, ήταν ένας πνευματικός στοχαστής, προικισμένος με πολλά χαρίσματα, αλλά τίποτε δεν ήταν πιο αξιοθρήνητο και κωμικό από τις προσπάθειες που έκανε για να αποδείξει ότι ο Χριστός δεν ήταν Εβραίος. Η πορεία της εκλαϊκεύσεως έφτασε στο αποκορύφωμα, και στις μέρες μας η θεωρία αυτή, η αρχικά αριστοκρατική, μεταμορφώθηκε σε μια απόλυτα λαϊκή ιδεολογία που κινητοποιεί τους λαούς και τις μάζες. Η σύγχρονη επιστήμη θεωρεί τη φυλετική θεωρία ως καθαρή μυθολογία και αρνιέται να πάρει σοβαρά την ιδέα της φυλής «των αρίων». Καθαρή φυλή δεν υπάρχει και ασφαλώς δεν υπάρχει και καθαρός γερμανισμός. Γιατί ο γερμανισμός είναι η συνέπεια μιας πολύπλοκης αναμίξεως φυλών. Η μόνη ίσως φυλή που διατήρησε τη φυλετική της καθαρότητα είναι οι Εβραίοι. Η ίδια η αντίληψη της φυλής είναι δυσδιάκριτη και συχνά στηρίζεται σε συγκεχυμένα στοιχεία που ανήκουν στη ζωολογία μαζί και μ’ εκείνα που αναφέρονται στην ανθρώπινη ιστορία. Πραγματικά η φυλή είναι μια ζωολογική κατηγορία και σ’ αυτό διαφέρει από την εθνικότητα που είναι ιστορική και πολιτιστική.

Ο ρατσισμός είναι ένας άξεστος υλισμός που ντύθηκε μ’ ένα μυστικό χαρακτήρα. Και το πιο φοβερό είναι ότι έδεσε το πνεύμα με το σχήμα του κρανίου και με το χρώμα των μαλλιών. Αυτό είναι η πιο απόλυτη φυσιοκρατική αιτιοκρατία, εχθρική σε καθετί πνευματικό, στο πνεύμα που είναι πάνω απ’ όλα ελευθερία. Συμπερασματικά η ρατσιστική θεωρία είναι μια μορφή υλισμού πιο σκληρή κι από τον ίδιο οικονομικό υλισμό. Γιατί το κοινωνικό προέρχεται από το φυσικό κόσμο κι είναι λιγότερο υλικό από το βιολογικό και το ζωολογικό.

Σύμφωνα με τους θεωρητικούς του ρατσισμού ο άνθρωπος είναι ένα ζώο που προσδιορίζεται βιολογικά από το αίμα του και την ανατομική του κατασκευή. Οι θεωρίες αυτές επιβεβαιώνουν το πεπρωμένο της κληρονομιάς, αλλά πουθενά στην ιστορία δεν είναι δυνατό να συναντήσουμε φυλές με τη φυσιοκρατική και ζωολογική σημασία της λέξης. Τέτοιες φυλές υπήρχαν μονάχα στους προϊστορικούς χρόνους. Στην ιστορία συναντούμε εθνικότητες που είναι το αποτέλεσμα πολύπλοκων ιστορικών και πολιτισμικών διαδικασιών. Οι Γάλλοι θεωρούνται ως Λατίνοι όχι βέβαια εξαιτίας του αίματός τους που σχεδόν δεν είναι λατινικό, αλλά εξαιτίας της ομοιότητάς τους με το λατινικό πολιτισμό, κάτω από τον οποίο διαμορφώθηκαν. Θα ήταν άλλωστε ανώφελο να γίνεται λόγος για μια λατινική φυλή. Όσο για τους Ρώσους το γεγονός ότι εκπροσωπούν τη σλαβική φυλή είναι ακόμα πιο αμφίβολο. Στους Ρώσους συναντά κανείς φινλανδικό και ταταρικό αίμα και στα ανώτερα κοινωνικά στρώματα, που διαμορφώθηκαν μετά το Μεγάλο Πέτρο, αίμα γερμανικό. Στην πραγματικότητα οι Ρώσοι είναι Σκύθες· είναι λιγότερο Σλάβοι από τους Πολωνούς και τους Τσέχους. Η Πρωσία είναι μια παλιά σλαβική χώρα και στις φλέβες των Πρώσων τρέχει μια αρκετά μεγάλη δόση σλαβικού αίματος.     

ΤΟ ΠΑΡΟΝ ΑΡΘΡΟ ΕΙΝΑΙ ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΟΥ NICOLAS BERDYAEV «ΤΟ ΠΕΠΡΩΜΕΝΟ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΣΤΟ ΣΥΓΧΡΟΝΟ ΚΟΣΜΟ», ΕΚΔΟΣΕΙΣ Π. ΠΟΥΡΝΑΡΑ

NICOLAS BERDYAEV

Ο Νικολάι Αλεξάντροβιτς Μπερντιάεφ ήταν Ρώσος θρησκειοφιλόσοφος.

Γέννηση: 18 Μαρτίου 1874, Kiev Governorate

Απεβίωσε: 24 Μαρτίου 1948, Κλαμάρ, Γαλλία

Σύζυγος: Λίντια Μπερντιάεφ (νύμφ. 1904–1945)

Εκπαίδευση: Ταράς Σεβτσένκο Εθνικό Πανεπιστήμιο του Κιέβου

Επιρροές: Βλαδίμηρος Σολοβιόφ, Φρίντριχ Νίτσε