Η εκτέλεση του δοσίλογου συνεργάτη των Γερμανών Βαφειάδη

Του Γιάννη Στέφ. Τσεκούρα

Ήταν το 1975 όταν συνάντησα τον Ντίνο Παρδάλη – μέλος της Ο.Π.Λ.Α.* στην περίοδο της Ναζιστικής Κατοχής – στον χώρο που εργαζόμουν, και μου περιέγραψε με λεπτομέρειες την επιχείρηση που ανέλαβε η Οργάνωση στην οποία ανήκε, δηλαδή να βγάλουν από τη μέση τον γνωστό τότε δοσίλογο που άκουγε στο όνομα Βαφειάδης.

Ήταν ένα μουντό πρωινό του Νοέμβρη, μια εργάσιμη μέρα, και οι υπάλληλοι της υπηρεσίας του Γενικού Λογιστηρίου βρίσκονταν όλοι στις θέσεις τους. Συχνά άνθρωποι που κάναν δουλειές του ποδαριού ερχόντουσαν να πουλήσουν την πραμάτεια τους δηλαδή προϊόντα ρουχισμού και είδη πρώτης ανάγκης, παράνομο αλλά και σύνηθες για την ελληνική αγορά...

Στην οδό Κάνιγγος στεγάζονταν γραφεία με πολυπληθές αγοραστικό κοινό, άνθρωποι μεσαίας τάξεως και συγκεκριμένης νοοτροπίας.

Έτσι μια μέρα γύρισε το πόμολο της πόρτας και ένας μάλλον αδύνατος άνθρωπος απροσδιορίστου ηλικίας χωρίς να υπόσχεται η όψη του ευχάριστο και ξένοιαστο παρελθόν.

Πρόβαλε στον διάδρομο των γραφείων κρατώντας δυο βαλίτσες στα χέρια του ξεστομίζοντας μια ξερή καλημέρα και με συγκρατημένη φωνή ρώτησε αν χρειαζόμαστε κάτι από τα εμπορεύματα που έκρυβε στις βαλίτσες του.

Άνοιξαν οι βαλίτσες και κάποιες γυναίκες κάναν την επιλογή τους, όταν ξαφνικά κάποιος παλιός συνάδελφος με πλησίασε και με χαμηλή φωνή μου ψιθύρισε πως ο άνθρωπος αυτός με τις δυο βαλίτσες είναι πατριώτης μου από τη Λαμία.

«Όχι μόνο πατριώτης σου, αλλά είναι ο εκτελεστής του Βαφειάδη» ξεστόμισε την πληροφορία και χαμογελώντας αινιγματικά, απομακρύνθηκε από κοντά μου. Τα λόγια αυτά μου κίνησαν το ενδιαφέρον, τον κοίταξα με απορία και όταν έμεινε μόνος, τον πλησίασα και αγόρασα γάντια και δύο ζευγάρια κάλτσες.

Το γεγονός αυτό στάθηκε η αφορμή να ανοίξω κουβέντα μαζί του. Του έδειξα τις προθέσεις μου, που δεν ήταν εχθρικές προς το πρόσωπό του, με αποτέλεσμα να τον κάνω να νιώσει ευχάριστα, να χαλαρώσει τη στάση του και να μου δώσει την εντύπωση πως ήθελε να μιλήσει μαζί μου.

Μου εξομολογήθηκε πως ήταν κάμποσα χρόνια στη φυλακή σαν πολιτικός κρατούμενος στα στρατόπεδα συγκέντρωσης του Άη Στράτη, Γυάρο κ.λ.π. και μετά την αποφυλάκισή του έκανε τη δουλειά του μικροπωλητή για να επιβιώσει. Συνέχισε μάλιστα την εξομολόγηση του αυτή λέγοντάς μου «αν δεν είχα πάρει μέρος στον απελευθερωτικό αγώνα εναντίον των κατακτητών, αυτό θα ήταν το καλλίτερο εισιτήριο να διορισθώ στον κρατικό μηχανισμό».

Είχε διαπράξει αυτό το «λάθος» όπως χιλιάδες συμπολίτες του.

Ήταν χαμηλόφωνος και ένα μόνιμο παράπονο ήταν αποτυπωμένο στο πρόσωπό του. Θεωρώ πως του ’κανε καλό η συζήτηση μαζί μου και ένιωσα πως εξομολογείται. Σαν να ξέχασε πως είχε έρθει για δουλειά και βάλθηκε να μου αποκαλύψει την επιχείρηση εξόντωσης του δοσίλογου Βαφειάδη.

Άρχισε τη διήγησή του, αφού πρώτα κοίταξε δεξιά και αριστερά• συνήθεια παλιά των ανθρώπων της Κατοχής και της Αντίστασης:

«Εγώ ήμουν οργανωμένος στον Ο.Π.Λ.Α. και πήραμε απόφαση να βγάλουμε από τη μέση τον Βαφειάδη, γιατί είχε καταδώσει πολλούς πατριώτες της Λαμίας στους Γερμανούς. Είχαμε εντοπίσει από μέρες την ώρα που έβγαινε από το σπίτι του για να κατευθυνθεί στα γραφεία της Γκεστάπο. Έτσι λοιπόν και ενώ αυτός ανέβαινε στην οδό Όθωνος προς την πλατεία Λαού, οι άνδρες της Ο.Π.Λ.Α. πήραν θέση στις καθέτους οδούς που συνδέουν την Όθωνος με την Ροζάκη – Αγγελή η οποία είναι παράλληλος της Όθωνος. Ο πρώτος άνδρας στην Λεβαδίτου, ο δεύτερος στην Αμαλίας, ο τρίτος στην Αγίου Νικολάου, ο τέταρτος στην Κολοκοτρώνη, ο πέμπτος στην Καλύβα – Μπακογιάννη, ένας έκτος άνδρας στο μέσον της Καλύβα – Μπακογιάννη και εγώ τριάντα μέτρα περίπου στην αρχή της πλατείας για να έχω επαφή με τον έκτο άνδρα. Εμφανίστηκε με την ρεπούμπλικα ο Βαφειάδης και άρχισε να ανεβαίνει την Όθωνος με σταθερό βήμα, έχοντας τη σιγουριά του ανθρώπου που προστατεύεται από αόρατες δυνάμεις. Έριχνε υποτιμητικές ματιές στους φοβισμένους Λαμιώτες, χωρίς να περάσει από το μυαλό του ότι ο πρώτος άνδρας της Ο.Π.Λ.Α. στη συμβολή της Ροζάκη – Αγγελή και Λεβαδίτου κούνησε το κεφάλι του καταφατικά προς τον άνδρα που ήταν στημένος στη Ροζάκη – Αγγελή και Αμαλίας. Την ίδια κίνηση έκαναν και οι άλλοι άνδρες που τον είδαν να περνάει από το σημείο επαφής τους. Και όταν ο έκτος άνδρας κούνησε και αυτός το κεφάλι του, τότε κατάλαβα πως εισέρχεται στο δικό μου πεδίο δηλαδή μπαίνει στην πλατεία Λαού».

Έπαψε για λίγο τη διήγηση, πήρε μια βαθιά ανάσα ο Ντίνος Παρδάλης και συνέχισε:

«Έβαλα το χέρι στη τσέπη μου και έσφιξα τη λαβή του πιστολιού μου. Ο Βαφειάδης κρατούσε στα χέρια του μια σακούλα• μάλλον είχε αγοράσει ψάρια στο δρόμο του και σταμάτησε μπροστά στο κασελάκι ενός λούστρου για να γυαλίσει τα μαύρα παπούτσια του. Στην πλατεία κυκλοφορούσαν λιγοστοί διαβάτες βιαστικοί και φοβισμένοι, μιας και ο φασισμός είχε ρίξει για καλά τον ίσκιο του πάνω στη πόλη. Τότε πλησίασα πίσω από την πλάτη του τον σημάδεψα στο μέσον του κορμιού του και τον πυροβόλησα τρεις φορές. Αστραπιαία κινήθηκα έπειτα προς την οδό Ησαΐα, τρέχοντας με όλη μου τη δύναμη και κατευθύνθηκα μέσα από τα στενά προς την εκκλησία της Παναγίας Δέσποινας. Σκαρφάλωσα με απίστευτη γρηγοράδα τα σκαλοπάτια του καμπαναριού και έφτασα στο ψηλότερο σημείο• κάθισα κάτω και νόμισα πως οι χτύποι της καρδιάς μου ήταν δυνατότεροι από τους χτύπους της καμπάνας. Εκεί είχαν τοποθετήσει οι σύντροφοί μου νωρίτερα κουβέρτες και μια τσάντα με τρόφιμα για να περάσω το πρώτο εικοσιτετράωρο».

Αυτός ο απροσδιορίστου ηλικίας άνθρωπος έπαψε ξαφνικά να μιλάει, με κοίταξε στα μάτια και κούνησε το κεφάλι.

Δεν ξέρω αν έβγαλε από μέσα του ένα βάρος ή αν περίμενε από μένα μια επιδοκιμασία.

Σηκώθηκε αργά με χαιρέτησε θλιμμένα και έσυρε τα βήματά του στην έξοδο.

Φεύγοντας διέκρινα πως το παράπονό του ήταν μόνιμα αποτυπωμένο στο αδύνατο και σκοτεινό πρόσωπό του.

Εκ των υστέρων με πληροφόρησε ο Ευάγγελος Γιαννιτσιώτης, ο οποίος έτυχε να είναι παρών σ' αυτό το γεγονός, πως οι Γερμανοί αντέδρασαν αστραπιαία. Εμφανίστηκαν κρατώντας τα αυτόματα όπλα τους και γάζωσαν κυριολεκτικά ένα δεκαεπτάχρονο παιδί, το οποίο άρχισε να τρέχει φοβισμένο, με το άκουσμα των πυροβολισμών, την οδό Καραϊσκάκη.

Πόσο αίμα έπρεπε να χύσει ο Ελληνικός λαός αθώων ανθρώπων για να απαλλαχτεί από την μπότα του ναζισμού;  

 

* Ο.Π.Λ.Α. (Οργάνωση Προστασίας Λαϊκών Αγωνιστών ή Οργάνωση Περιφρούρησης Λαϊκού Αγώνα): Ένοπλη Οργάνωση προσκείμενη στο ΕΑΜ και το ΚΚΕ