Ο ΗΔΟΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΕΠΙΚΟΥΡΟΥ: ΕΝΑΣ ΑΚΟΜΑ ΜΥΘΟΣ

Ο Έλληνας φιλόσοφος Επίκουρος που κατηγορήθηκε για φιλο – ηδονισμό από τους αντιπάλους του

Ο Επίκουρος ξεκινά από τη διαπίστωση ότι ο άνθρωπος, όπως και όλοι οι ζωντανοί οργανισμοί, κινείται ανάμεσα σε δύο βασικές συναισθηματικές καταστάσεις (πάθη), τον πόνο και την ευχαρίστηση, την «αλγηδόνα» και την «ηδονήν». Κάθε ζωντανός οργανισμός εντελώς αυθόρμητα αποφεύγει τον πόνο και αποζητά τα ευχάριστα συναισθήματα [1]...

Η ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΠΡΟΣΚΟΛΛΑΤΑΙ ΣΤΟ ΒΥΖΑΝΤΙΝΟ ΠΑΡΕΛΘΟΝ ΤΗΣ

Η σύγχρονη Ορθοδοξία δεν πρέπει να προσκολλάται άγονα και αναπολεί νοσταλγικά εξωραΐζοντας το ένδοξο βυζαντινό της παρελθόν, να κλείνεται σε ένα είδος ναρκισσισμού, δυναμοκεντρικής και ιδιοκτησιακής αντίληψης για την κατοχή της αλήθειας. Θα πρέπει επιτέλους να βρει τη χρυσή τομή ανάμεσα στην εκκοσμίκευση και στην προσπάθειά της να συμμετάσχει ενεργά στο ιστορικό γίγνεσθαι. Είναι ιστορικό λάθος να ανατρέχουμε νοσταλγικά σε πολιτιστικές εκφράσεις του παρελθόντος, που διαμορφώθηκαν κάτω από άλλες ιστορικές δομές και καταστάσεις, για να λύσουμε προβλήματα του παρόντος...

Ο ΑΓΝΩΣΤΙΚΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΣΩΚΡΑΤΗ

Συχνά ο Σωκράτης ομολογούσε την άγνοιά του. Την ομολογία αυτή θεωρούσε σαν τη μόνη σοφία που θα μπορούσε να έχει. Ωστόσο δημιουργείται ένα πρόβλημα. Αν πραγματικά πίστευε ο Σωκράτης ότι δεν μπορεί να γνωρίζει τίποτα, τότε γιατί έψαχνε για την αλήθεια, γιατί ήθελε να εξετάζει τα ηθικά ζητήματα και να μιλά για την αρετή που την θεωρούσε υπόθεση γνώσης; Αν ο άνθρωπος δεν μπορεί να γνωρίζει τίποτα, τότε ούτε την αρετή μπορεί να αποκτήσει, αφού κι αυτή είναι θέμα γνώσης...

ΤΑ «ΤΥΧΕΡΑ» ΚΑΙ ΟΙ ΚΛΗΡΙΚΟΙ

Υπάρχουν κάποια προβλήματα σε σχέση με τους γάμους, τις βαπτίσεις, τις κηδείες και όλες τις αγιαστικές εκκλησιαστικές πράξεις και τα σχετιζόμενα με αυτά «τυχερά». Συνήθως αυτό το θέμα αντιμετωπίζεται με τη στυγνή λογική της αγοράς και πολλοί κληρικοί αισχροκερδούν ασύστολα και πλουτίζουν από την εμπορεία της Θείας Χάριτος. Γιατί δεν είναι μόνο το ότι εισπράττουν χρήματα για να τελέσουν μια μυστηριακή ακολουθία, αλλά είναι και το πώς εισπράττουν τα χρήματα και το πώς τελούν την μυστηριακή ακολουθία. Και τα μεν χρήματα τα εισπράττουν σαν σαράφηδες ή εξαπατώντας εκείνους από τους οποίους τα εισπράττουν, για το κόστος τάχα ενός κληρικοσήμου και με διαπραγματεύσεις που θυμίζουν λαχαναγορά, τις δε μυστηριακές ακολουθίες τις τελούν κατά τρόπο εντελώς απρόσωπο και μηχανικό, μεταβάλλοντας το ναό σε θρησκευτικό εργοστάσιο παραγωγής πλαστικής θρησκευτικότητος...

ΠΩΣ ΕΒΛΕΠΑΝ ΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ ΟΙ ΑΡΧΑΙΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΦΙΛΟΣΟΦΟΙ ΚΑΙ ΤΡΑΓΙΚΟΙ

Ο άνθρωπος έγινε αντικείμενο της φιλοσοφικής σκέψης από τους Σοφιστές και τον Σωκράτη για πρώτη φορά. Με το πρόβλημα του ανθρώπου ασχολήθηκαν επίσης οι τραγικοί αλλά και οι μεγάλοι φιλόσοφοι (Πλάτωνας, Αριστοτέλης, Επίκουρος κ.λπ.)...

Η ΗΘΙΚΗ ΔΕΙΛΙΑ ΤΟΥ ΜΙΣΑΛΛΟΔΟΞΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΔΟΓΜΑΤΙΚΟΥ

Αυτό ακριβώς είναι το αρνητικό στοιχείο, η επικίνδυνη όψη του φαινομένου. Από τη φύση του ιδεοπλάστης και ιδεολάτρης ο άνθρωπος, γίνεται από πνευματικήν αδράνεια και ηθική δειλία ιδεοληπτικός, αιχμάλωτος των ιδεών, δούλος των διανοητικών προϊόντων του. Τέτοιος είναι ο μισαλλόδοξος και ο δογματικός. Εκείνος, που με πείσμα και ακαμψία κλείνεται μέσα στις ιδέες του αρνούμενος και το παραμικρό άνοιγμα στους τοίχους της φυλακής του. Επειδή δεν θέλει να δει, δεν μπορεί πλέον να δει τίποτα πέρα από τον στενό πνευματικό του ορίζοντα...

ΠΩΣ Ο ΡΟΚΦΕΛΕΡ ΑΓΟΡΑΣΕ ΜΙΑ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΧΑΛΚΟΥ ΧΩΡΙΣ ΝΑ ΞΟΔΕΨΕΙ ΟΥΤΕ ΕΝΑ ΔΟΛΑΡΙΟ!

Το κοινό, πρέπει να σημειωθεί, ανταποκρινόταν μ’ ενθουσιασμό˙ όταν κυκλοφορούσε η είδηση πως ο Γκουλντ ή ο Ροκφέλερ αγόραζαν μετοχές σιδηροδρόμων, χαλκού ή χάλυβα, ο κόσμος έσπευδε να μπει κι αυτός στο κόλπο. Το γεγονός ότι κάθε γερή μπάζα συνοδευόταν κι από μια γερή χασούρα ποτέ δεν επηρέασε την απεριόριστη πίστη του κοινού και με στήριγμα αυτή την πίστη γίνονταν διάφορες οικονομικές ταχυδακτυλουργίες. Ένα απίστευτο παράδειγμα ήταν η αγορά της Εταιρείας Χαλκού Ανακόντα από τον Χένρι Ρότζερς και τον Ουίλιαμ Ροκφέλερ, χωρίς να χρειαστεί να ξοδέψουν ούτε ένα δικό τους δολάριο. Ορίστε πως έγινε:

Η ΜΗΤΡΙΑΡΧΙΑ ΣΤΗΝ ΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΑΓΓΕΛΟΥ ΣΙΚΕΛΙΑΝΟΥ

Αξίζει να σημειωθεί ότι η θεωρία του Bachofen και των οπαδών του έχει αφήσει τα ίχνη της στη νεοελληνική Γραμματεία. Οι ιδέες του Γερμανού σοφού ανάφλεξαν τη φαντασία ενός κορυφαίου μας ποιητή, του Άγγελου Σικελιανού, και με την ένταση που έδινε στα ποιητικά οράματα ο ασυγκράτητος ενθουσιασμός, ο ανεπανάληπτος σικελιανικός οίστρος, έγιναν το μετα – ιστορικό (κατά το μεταφυσικό), το ερμηνευτικό μαζί και το προφητικό κήρυγμά του...