Το Ινδικό και Ελληνικό Δράμα: Δύο διαφορετικοί τρόποι αντικρύσματος της ζωής

Θα συνοψίσω εδώ τα κύρια σημεία μιας ενδιαφέρουσας μελέτης, γραμμένης από τον καθηγητή του Πανεπιστημίου της Χαβάη Ντάριο Λ. Σουών, και που δημοσιεύτηκε στο αμερικανικό τετραμηνιαίο περιοδικό «Συγκριτική Δραματολογία». Η μελέτη επιγράφεται «Το ινδικό και το ελληνικό Δράμα: Δύο ορισμοί του».

Από την αντιπαράθεση των αρχών που διέπουν τη Δραματική ποίηση σε δύο της πανάρχαιες και απομακρυσμένες γεωγραφικά εκδηλώσεις, απορρέουν δύο διαφορετικοί τρόποι αντικρύσματος της ζωής. Δεν μας είτανε και πριν άγνωστοι, αξίζει όμως να τους ιδούμε έτσι παραστατικά εικονισμένους...

Διονυσιακή “Μανία” και Μαντική

H “Μανία” σχετίζεται με τη Μαντική, όπως, για μιαν άποψη, κ’ η ετυμολογική συγγένεια το μαρτυράει. Οι τύποι του σχετισμού μαντικής και μανίας, είναι δύο: ο εκστασιασμένος μεταφέρεται στον κόσμο των πνευμάτων και των νεκρών ή με το στόμα του μιλεί το πνεύμα που τον κυριεύει. Τον πρώτο τρόπο οι Έλληνες τον μαθαίνουν περαστικά˙ τον δεύτερο τον έχουνε κληρονομήσει από τους Αιγαίους...

Ο φόβος του γαμπρού απέναντι στην πεθερά, στους ιθαγενείς και τους πρωτόγονους λαούς

Αλλά ο πιο διαδεδομένος, αυστηρός και ενδιαφέρον, ακόμα και για τους πολιτισμένους λαούς, περιορισμός είναι αυτός που αναφέρεται στις σχέσεις ενός άνδρα και της πεθεράς του. Ισχύει σ’ όλη την Αυστραλία, αλλά τον συναντάμε επίσης στους μελανησιακούς και πολυνησιακούς λαούς και στις φυλές των νέγρων της Αφρικής, όπου υπάρχουν ίχνη τοτεμισμού και ομαδικής συγγένειας, αλλά προφανώς και εκεί που δεν υπάρχουν...

Ποιον επιτέλους θαυμάζουν οι άνθρωποι;

Γράψαμε αρκετά, στη στήλη τούτη, για τον Ναπολέοντα Βοναπάρτη˙ δεν έχει κανένα νόημα να γυρίσουμε στο ίδιο θέμα. Αξίζει όμως, με την ευκαιρία του εορτασμού που συνεχίζεται, να θέσουμε στον εαυτό μας το ερώτημα και πάλι: Ποιον επιτέλους θαυμάζουν οι άνθρωποι; Ποιον ανθρώπινο τύπο; Και – το σημαντικότερο – τι φανερώνει για τους ίδιους, για τις θεμελιακές κλίσεις τους, ένας τέτοιος θαυμασμός;...

Ο φόβος της αιμομιξίας στους ιθαγενείς και τους πρωτόγονους λαούς

Αλλά ο φόβος της αιμομιξίας σ’ αυτούς τους λαούς δεν φαίνεται μόνο από τους θεσμούς, που έχουμε ήδη περιγράψει και που κυρίως κατευθύνονται ενάντια στην ομαδική αιμομιξία. Φαίνεται και από μια σωρεία «εθίμων», που δεν επιτρέπουν την ατομική επικοινωνία των, κατά τη δική μας έννοια, κοντινών συγγενών, που τηρούνται με θρησκευτική ευλάβεια και ο σκοπός τους είναι ευκολονόητος...