ΤΟ ΜΥΣΤΗΡΙΩΔΕΣ ΔΩΜΑΤΙΟ ΤΗΣ ΑΛΗΘΕΙΑΣ

Ως προς το θέμα και το μύθο του έργου, θα σταθούμε στο γνωστό έργο του Ταρκόβσκυ «Στάλκερ» (ο ξεναγός). Τρεις άνθρωποι προχωρούν μέσα σε μιαν απαγορευμένη «ζώνη», όπου πολλά παράξενα συμβαίνουν, και φθάνουν στο τέλος μπροστά στο μυστηριώδες δωμάτιο, όπου όταν μπει κανείς, ό,τι βαθύτερά του ποθεί πραγματοποιείται. Η γοητεία του δωματίου αυτού της αλήθειας τους έλκει μέχρι το κατώφλι του. Πάνε να μπουν, μα τους σταματάει ο ένας θυμίζοντάς τους κάποιον κοινό γνωστό που είχε κάνει το ίδιο και αυτοκτόνησε. Ο λόγος ήταν πως πριν να φθάσει εκεί επιθυμούσε να γίνει καλά ο άρρωστος αδελφός του, ενώ μόλις γύρισε από εκεί έγινε δια μιας πάμπλουτος. Τότε κατάλαβε πως οι καλές του επιθυμίες ήταν ψεύτικες, ενώ αυτός κατά βάθος ήτανε δούλος των χρημάτων...

Η φανταστική αυτή υπόθεση δεν θα μπορούσε να’ χει συλληφθεί, παρά από φορέα της πατερικής εκείνης παράδοσης, που βλέπει στα λόγια του Κυρίου κατά την πίστιν σου γενηθήτω  το βαθύ και οραματικό υπαρξιακό μυστήριο της πίστεως. Της πίστεως του Ευαγγελίου που αναδεικνύει τον αδύναμο άνθρωπο σε γίγαντα συνεργό του Θεού, ταυτόχρονα όμως αποκαλύπτει και το φοβερό μυστήριο που προϋποθέτει την ελευθερία του προσώπου.

Δεν ξέρουμε αν έξω από τον ορθόδοξο χώρο θα μπορούσε τόσο ριζικά να νικηθεί ο καταναγκασμός της μοίρας. Είναι μια σπάνια περίπτωση αυτή, όπου ο μύθος φανερώνει μια ριζικά ορθόδοξη προβληματική. Μπροστά της οι ήρωες του μεγαλοφυούς Μπέργκμαν θυμίζουν εκείνους της αρχαίας τραγωδίας, που αδυνατούν να βιώσουν ολοκληρωμένα την ελευθερία του προσώπου, συνθλιβόμενοι από αιώνιους νόμους, έστω και «θείους» κατά την αρχαιοελληνική αντίληψη. 

  

ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΟΥ π. ΣΤΑΜΑΤΗ ΣΚΛΗΡΗ «ΕΝ ΕΣΟΠΤΡΩ», ΕΚΔΟΣΕΙΣ «ΓΡΗΓΟΡΗ» 1992