ΟΙ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΠΟΛΕΙΣ ΤΟΥ ΑΡΧΑΙΟΥ ΙΣΡΑΗΛ

Μέσα στον οργανισμό του Ισραήλ υπήρχε και ένα άλλο ξένο σώμα, οι ελληνικές πόλεις. Ορισμένος αριθμός από οικισμούς, πολλοί από τους οποίους σημαντικοί, ήταν ελληνικοί και όχι εβραϊκοί. Άλλοι είχαν ιδρυθεί την εποχή που οι απόγονοι των στρατηγών του Μεγαλέξανδρου, οι Λαγίδες από την Αίγυπτο και οι Σελευκίδες από την Συρία, κρατούσαν στα χέρια τους την Παλαιστίνη, όπου είχαν εγκαταστήσει διάφορους δήμους με έλληνες μετανάστες. Αποτελούσαν τη Δεκάπολη, μια ομοσπονδία από δέκα πόλεις...

Μία από αυτές βρισκόταν στα δυτικά του Ιορδάνη, η παλιά Μπεθ – Σεάν που την μετονόμασαν Σκυθόπολη, γιατί θυμούνταν ότι οι φοβεροί νομάδες στη μεγάλη τους επιδρομή τον 7^ο αιώνα, είχαν εγκαταστήσει εκεί μια φρουρά. Οι άλλες βρίσκονταν στην Υπεριορδανία και οι κυριότερες ήταν η Ίππος, η Γέρασα, η Πέλλα, η Γάδαρα, η Φιλαδέλφεια. Η Δαμασκός, παρόλο που βρισκόταν πολύ μακριά, στη Συρία, αποτελούσε μέρος της Δεκάπολης.

Ο Πομπήιος αναγνώρισε σε όλες την κοινοτική αυτονομία, κάτω από την άμεση ηγεμονία της Ρώμης. Ο εξιουδαϊσμός, που συνεχίστηκε με τους Μακκαβαίους, επιβράδυνε την ανάπτυξη του εξελληνισμού˙ ωστόσο ούτε και ο Αλέξανδρος ο Ιανναίος δεν κατόρθωσε να υποτάξει τους Έλληνες της Δεκάπολης: η Πέλλα προτίμησε να την καταστρέψουν παρά να ασπασθεί τον Ιουδαϊσμό. Ο Ηρώδης τα πήγαινε καλά με τις ελληνικές πόλεις οι οποίες, την εποχή του Ιησού, έπαιξαν σημαντικό πολιτικό ρόλο˙ συνεργάζονταν χωρίς να υποτάσσονται στο βασιλιά της Ιουδαίας.

Και άλλες ελληνικές ή ελληνίζουσες πόλεις είχαν ιδρυθεί στα παράλια από την Πτολεμαΐδα, την παλιά Άκκα (Άκρα) ως τη Γάζα. Η Καισάρεια, που ο Ηρώδης ο Μέγας μετέτρεψε σε πρώτο λιμάνι της Παλαιστίνης, ήταν κατά τα τρία τέταρτα ελληνική. Η Συχέμ, που την ξανάχτισε ο Ηρώδης με το όνομα Σεβάστεια, είχε και αυτή ελληνικά στοιχεία σε μεγάλο ποσοστό. Κι όταν ιδρύθηκε η Τιβεριάδα, στις όχθες της λίμνης, τον πληθυσμό της τον αποτελούσαν Έλληνες στο μεγαλύτερο μέρος του, κυρίως διότι, όταν ο Ηρώδης Αντύπας διάλεγε την τοποθεσία, διέπραξε το λάθος να περιλάβει ένα παλιό νεκροταφείο, πράγμα που για τους Εβραίους αποτελούσε μίασμα και ήταν αρνητικό στοιχείο. Η Σέπφωρις, η πρωτεύουσα της Γαλιλαίας, ήταν στην ουσία ελληνική και αυτή.

Σε όλες αυτές τις πόλεις, παρόλο που βρίσκονταν πάνω σε παλαιστινιακό έδαφος, μόλις που ανέχονταν τους Εβραίους. Στη Γέρασα, για παράδειγμα, δε βρέθηκε παρά μόνο μια μικροσκοπική συναγωγή. Με την πιο μικρή αφορμή ξεσπούσαν διαμάχες ανάμεσα στους Έλληνες και τους Ισραηλίτες, ακόμα και συμπλοκές και εξεγέρσεις, που πολλές φορές κατέληγαν σε βιαιότητες. Στην Καισάρεια σημειώθηκαν πολλές τέτοιες βιαιότητες και ιδιαίτερα όταν οι Ρωμαίοι διαδέχτηκαν τον Ηρώδη το Μέγα στον έλεγχο της πόλης και εγκατέστησαν σκόπιμα σ’ αυτήν στρατεύματα, που είχαν στρατολογήσει στη Σαμάρεια.

ΑΡΘΡΟ ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΟΥ ΝΤΑΝΙΕΛ ΡΟΠΣ  «Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΖΩΗ ΣΤΗΝ ΠΑΛΑΙΣΤΙΝΗ ΣΤΟΥΣ ΧΡΟΝΟΥΣ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ», ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΔΗΜ. Ν. ΠΑΠΑΔΗΜΑ, ΑΘΗΝΑ 1988      

ΝΤΑΝΙΕΛ ΡΟΠΣ

Γεννήθηκε το 1901 στο Επινάλ της Γαλλίας.

Δίδαξε ιστορία και το 1944 παραιτήθηκε για να αφοσιωθεί αποκλειστικά στο έργο του, του μυθιστοριογράφου και του ιστορικού.

Εκλέχτηκε το 1955 μέλος της Γαλλικής Ακαδημίας.

Πέθανε τον Ιούλιο του 1965.

Έργα του, «Η ανησυχία μας», «Ο λαός της Βίβλου», «Ο Ιησούς και η εποχή του», «Μια μάχη για το Θεό» κ.λ.π.